ΠΡΑΣΙΝΗ ΑΦΙΔΑ ΤΗΣ ΡΟΔΑΚΙΝΙΑΣ
Myzus persicae
Η πράσινη αφίδα της ροδακινιάς Myzus persicae εμφανίζεται σε όλο τον κόσμο και έχει ένα εύρος ξενιστών το οποίο περιλαμβάνει πάνω από 400 είδη φυτών με κύριο ξενιστή την ροδακινιά και δευτερευόντως τη βερικοκιά, δαμασκηνιά, κερασιά και αμυγδαλιά, ενώ είναι ένας σημαντικός εχθρός των λαχανοκομικών φυτών. Τα αποτελέσματα της οικονομικής ζημιάς περιλαμβάνουν την άμεση αφαίρεση των θρεπτικών ουσιών των φυτών ή τη μεταφορά ιών προκαλώντας ασθένειες στα φυτά. Η Myzus persicae είναι φορέας πάνω από 100 σημαντικών ιολογικών ασθενειών για τις καλλιέργειες συμπεριλαμβανομένου των φασολιών, εσπεριδοειδών, σταυρανθών, κολοκυνθοειδών, πατάτας, ζαχαρότευτλων.
Βιολογικός κύκλος
α) Ενήλικο
Το ενήλικο της Myzus persicae είναι περίπου 2 – 3 mm και ποικίλουν σε χρώμα από άχρωμο έως ανοιχτό μπλε – γκρι ή ροζ – κόκκινο. Το σώμα αυτής της αφίδας είναι πλατύτερο στη μέση της κοιλιάς σε σχέση με άλλες προσδίδοντας της τη μορφή του σχήματος του αμυγδάλου. Οι σιφώνες είναι λεπτοί και μήκους 0,4 mm αλλά δεν διαπερνούν την άκρη της κοιλιάς της. Το ενήλικο μπορεί να είναι πτερωτό ή άπτερο.
Εικόνα 1: Γέννηση ενός νέου ατόμου.
Την άνοιξη μετά την ανάπτυξη πρώιμων ειδών των ξενιστών του Prunus. Τα θηλυκά ενήλικα είναι άπτερα και αναπαράγονται γεννώντας ένα νέο έντομο (Εικ. 1).
Οι ανοιξιάτικη πληθυσμοί της Myzus persicae μπορούν επίσης να προέλθουν από διαφορετικές πηγές από τους πρώιμους ξενιστές που διαχειμάζουν. Σημαντική πηγή των αφίδων αποτελούν τα θερμοκήπια. Επιπροσθέτως, το μολυσμένο από αφίδες υπόστρωμα των φυτών πολλές φορές αποτελεί πηγή επιμόλυνσης όταν τα φυτά μεταφυτεύονται.
Εικόνα 2: Πτερωτό Myzus persicae.
Οι πτερωτές αφίδες (Εικ. 2) όταν διασπείρονται με τη βοήθεια του αέρα αποτελούν μια επιπλέον πηγή ανοιξιάτικης εφόδου. Η Myzus persicae έχει καταγραφεί σε υψόμετρο πάνω από 20.000 πόδια και μπορούν πιθανότατα να μετακινηθούν πάνω από 320 km με τους άνεμους οι οποίοι συχνά προηγούνται των καταιγίδων. Αργότερα την άνοιξη οι απόγονοι των ιδρυτικών ενηλίκων αναπτύσσουν φτερά και μεταναστεύουν από τον αρχικό ξενιστή σε άλλον.
Ένας αριθμός από αλληλοκαλυπτόμενες γενιές γεννιέται κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Ξεκινώντας από τα μέσα Ιουλίου γεννιούνται πτερωτοί μετανάστες και διασπείρονται αργά το καλοκαίρι σε ξενιστές όπου μπορεί να αναπτυχθούν μεγάλες αποικίες αν δεν υπάρχει έλεγχος. Καθώς το φθινόπωρο η διάρκεια της μέρας μικραίνει οι αφίδες γεννούν μια γενιά πτερωτών θηλυκών και για πρώτη φορά σε όλη την περίοδο γεννούν αρσενικά. Αφού ζευγαρώσουν τα πτερωτά θηλυκά γεννούν αυγά από τα οποία θα προέλθουν οι ιδρυτικές αφίδες την άνοιξη.
Τα θηλυκά μπορούν να γεννήσουν 75 αφίδες (Εικ.2) κατά τη διάρκεια της αναπαραγωγικής περιόδου με μέγιστη παραγωγή να συμβαίνει μεταξύ 13 – 16 οC. Στους 20 οC η μέση διάρκεια της περιόδου αναπαραγωγής είναι 20 μέρες γεννώντας 60 προνύμφες. Έχει παρατηρηθεί ότι η χαμηλή θερμοκρασία μειώνει τη γονιμότητα ενώ μπορεί να αναπτυχθεί σε θερμοκρασίες 5 οC έως 30 οC.
β) Αυγά
Η πράσινη αφίδα της ροδακινιάς διαχειμάζει στο στάδιο του αυγού. Τα αυγά εκκολάπτονται μόνο την άνοιξη πάνω στα κύρια είδη ξενιστών του Prunus π.χ. ροδακινιά, δαμασκηνιά, κερασιά. Τα αυγά είναι μικροσκοπικά <1mm, μαύρα και στιλπνά.
δ) Νύμφες
Η ανήλικη Myzus persicae ονομάζεται νύμφη (Εικ. 3) και διέρχεται από τέσσερα στάδια ανάπτυξης, που ακολουθούνται από ένα προαναπαραγωγικό στάδιο πριν γίνει ένα αναπαραγωγικό ενήλικο. Οι νύμφες έχουν παρόμοιο χρώμα και σχήμα σώματος με τα ενήλικα (Εικ. 4) αλλά είναι άπτερα.
Εικόνα 3:Ανήλικη (νύμφη) Myzus persicae. Εικόνα 4: Ενήλικη Myzus persicae.
Καθώς πολλά ενήλικα στις αρχές της άνοιξης δεν έχουν φτερά, μια ώριμη νύμφη συγχέεται με ένα άπτερο ενήλικο. Αργότερα οι ανήλικες μορφές μπορούν να βρεθούν με τα πτερωτά ενήλικα (Εικ. 5).
Εικόνα 5: Διάφορα στάδια του βιολογικού κύκλου της Myzus persicae σε μια αποικία.
Η ανήλικη Myzus persicae απαιτεί κατά προσέγγιση 8 ημέρες για να διέλθει από τα τέσσερα νυμφικά στάδια σε θερμοκρασία 20 οC. Η απαιτούμενη θερμική μονάδα για την ανάπτυξη αυτών των σταδίων είναι κατά προσέγγιση 114 οC με ένα κατώτερο όριο θερμικής μονάδας για την ανάπτυξη τους 4 οC. Ο μέσος όρος ζωής είναι 41 ημέρες με 202 οC απαιτούμενες θερμικές μονάδες.
Συμπτώματα – Ζημιές
Η ζημιά κατά τη διατροφή της Myzus persicae είναι σημαντική όταν υπάρχει σε μεγάλες αποικίες στην ανάπτυξη του φυτού. Συχνά οι παραγωγοί δίνουν σημασία σε ζημιογόνα προσβολή από τη Myzus persicae καθώς οι καλλιέργειες μπορούν να οδηγηθούν σε πρόωρο γηρασμό ή θάνατο. Κατά αυτό τον τρόπο η ζημιά με τη μορφή της μείωσης της παραγωγής είναι αμετάκλητη. Η ζημιά που προέρχεται από τη μετάδοση ιών στα φυτά είναι συνήθως περισσότερη έντονη από αυτή που προέρχεται από την άμεση διατροφή των αφίδων (Εικ.7), η οποία ποικίλει ανάλογα με την καλλιέργεια και την ασθένεια. Το φασόλι είναι ξενιστής όπου παρατηρείται μετάδοση ιών, με πιο συνηθισμένο των ιό του μωσαϊκού. Ακόμα πολλοί ιοί μεταδίδονται από τις αφίδες στην πατάτα (Εικ. 8-9).
Εικόνα 7: Απομύζηση φυτικών χυμών.
Εικόνα 8-9: Ζημιές στην πατάτα από ιούς μεταδιδόμενους από την Myzus persicae.
Παρακολούθηση
Ο πληθυσμός της Myzus persicae μπορεί να ελεγχθεί με τη χρήση συνδυασμού διαφόρων μεθόδων. Η διασπορά των πτερωτών ενηλίκων μπορεί να ελεγχθεί με την χρήση κίτρινων κολλητικών παγίδων μέσα και έξω από το θερμοκήπιο. Η δυνατότητα αποικισμού και τα επίπεδα του πληθυσμού μέσα στην καλλιέργεια ελέγχονται καλύτερα με την οπτική παρακολούθηση του φυλλώματος. Αυτό γίνεται με την εξέταση της κάτω επιφάνειας των φύλλων για πληθυσμούς πτερωτών και άπτερων ενηλίκων καθώς και των ανήλικων μορφών. Η Myzus persicae είναι περισσότερο πιθανό να βρεθεί στο χαμηλότερο, γηραιότερο και κίτρινο φύλλο του φυτού οπότε σε αυτήν την περιοχή πρέπει να αναζητηθεί αρχικά. Προσοχή πρέπει να δοθεί στην ακριβή αναγνώριση των αφίδων καθώς άλλες παρόμοιες σε εμφάνιση αφίδες οι οποίες είναι λιγότερο επιζήμιες μπορεί εξίσου να είναι παρούσες.
Βιολογικός έλεγχος και καλλιεργητικές τεχνικές
Ο ουσιαστικός έλεγχος της Myzus persicae απαιτεί από τους παραγωγούς να είναι προσεκτικοί τόσο της πιθανής όσο και της πραγματικής εφόδου της αφίδας στην καλλιέργεια. Οι πτερωτές αφίδες εκφράζουν την απειλή της πιθανής εξάπλωσης. Ενώ τα χημικά εντομοκτόνα τον πλέον άμεσο και συνεπή βαθμό ελέγχου, θα πρέπει να χρησιμοποιούνται με επιφύλαξη και να αποτελούν μέρος της ολοκληρωμένης διαχείρισης. Μια λίστα συγκεκριμένων ζητημάτων ακολουθεί:
1. Αποφυγή επαναλαμβανόμενων χρήσεων συγκεκριμένων μη εκλεκτικών εντομοκτόνων καθώς αυτό οδηγεί στην πληθυσμιακή έξαρση της Myzus persicae με την απομάκρυνση ή και θανάτωση των φυσικών εχθρών της.
2. Όποτε είναι εφικτό να χρησιμοποιούνται εκλεκτικά εντομοκτόνα.
3. Αποτελεσματικός έλεγχος των ζιζανίων μέσα και έξω από το θερμοκήπιο. Τα ζιζάνια της οικογένειας των σταυρανθών συχνά προσφέρονται ως εναλλακτικοί ξενιστές για την Myzus persicae.
4. Τα σπορόφυτα πρέπει να είναι πιστοποιημένα ότι είναι απαλλαγμένα από ιούς που μεταδίδονται από την Myzus persicae.
5. Η εξέταση της πιθανότητα χρήσης ανακλαστικών υλικών εδαφοκάλυψης ή χρήση ορυκτελαίων για τον έλεγχο των ιών.
6.Καταστροφή φυτών – εθελοντών και εκρίζωση των ασθενών φυτών. Αυτά συνήθως προσελκύουν πρώιμες γενιές αφίδων.
7.Η συγκομιδή της καλλιέργειας να γίνεται όσο νωρίτερα είναι δυνατό ώστε να ελαχιστοποιηθεί η ευπάθεια των φυτών που παρατηρείται κατά το τέλος της καλλιεργητικής περιόδου στον αποικισμό των αφίδων και την προσβολή από ιούς.
Βιβλιοθήκη Πληροφοριακoύ Υλικού της εταιρείας Crop Science P.C. : www.cropscience.gr
Πνευματικά δικαιώματα © 2015 Θωμάς Αρμπιλιάς
Recent Comments